Nood

Q:Waarom is het belangrijk dat mensen zich voorbereiden op noodsituaties?

We leven in vrijheid en veiligheid. Maar er zijn bedreigingen die onze veiligheid in gevaar brengen. Op verschillende plekken in de wereld is het al onveilig. Ook dichtbij, denk aan de oorlog in Oekraïne. 

Het is geen oorlog in Nederland, maar ook geen vrede. Andere landen proberen invloed uit te oefenen op ons land. Bijvoorbeeld via internet, door het verspreiden van nepnieuws. Maar ook door belangrijke systemen aan te vallen. Ze verzamelen op dit moment al informatie over onze stroomkabels, internetverbindingen en gasleidingen, zodat ze die kunnen beschadigen. 

Ook bedreigingen door extreem weer komen vaker voor, zoals langdurige hitte, overstromingen en zware regenval. 

Door al deze gevaren kunnen we te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Q:Voor hoeveel uur moet ik mij (minimaal) voorbereiden?

Je moet je vooral de eerste 72 uur (drie dagen) thuis kunnen redden en voor elkaar kunnen zorgen.

Q:Waarom moet ik mij voorbereiden op 72 uur?

Als in heel Nederland de systemen uitvallen, gaat niet alles op hetzelfde moment weer aan. Er is dan nog veel onduidelijk en hulpdiensten kunnen niet overal op hetzelfde moment zijn. Daarom is het belangrijk dat jij zelf ook goed voorbereid bent. 

Een noodsituatie kan natuurlijk langer duren dan 72 uur. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden.

Q: Wat zijn de mogelijke gevolgen als ik niet goed voorbereid ben? 

Een noodsituatie is een onverwachte gebeurtenis. In een noodsituatie werken dingen voor langere tijd niet meer zoals we gewend zijn. Er is bijvoorbeeld dagenlang geen elektriciteit, water of internet. De verwarming valt uit, je kunt niet meer pinnen, bellen of belangrijke informatie ontvangen over wat er aan de hand is. Daarom is het belangrijk dat je in de eerste 72 uur voor jezelf en je gezin of huishouden kan zorgen.

Q:Waarom vraagt de overheid me nu om mij voor te bereiden? Is er iets aan de hand?

We leven in vrijheid en veiligheid. Maar er zijn bedreigingen die onze veiligheid in gevaar brengen. Op verschillende plekken in de wereld is het al onveilig. Ook dichtbij, denk aan de oorlog in Oekraïne. 

Het is geen oorlog in Nederland, maar ook geen vrede. Andere landen proberen invloed uit te oefenen op ons land. Bijvoorbeeld via internet, door het verspreiden van nepnieuws. Maar ook door belangrijke systemen aan te vallen. Ze verzamelen op dit moment al informatie over onze stroomkabels, internetverbindingen en gasleidingen, zodat ze die kunnen beschadigen. 

Ook bedreigingen door extreem weer komen vaker voor, zoals langdurige hitte, overstromingen en zware regenval. 

Door al deze gevaren kunnen we te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan. 

Q:Hoe kan ik mij voorbereiden op een noodsituatie?

In drie stappen kan jij je voorbereiden op een noodsituatie. Net als steeds meer mensen in Nederland die actie ondernemen. Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Het is wel belangrijk dat je nu begint. Wat jij vandaag doet, maakt ons morgen sterker.

Stap 1: Maak een noodpakket

Met een noodpakket ben je goed voorbereid om thuis de eerste 72 uur van een noodsituatie vol te houden. Een noodpakket samenstellen is makkelijker dan je denkt. Veel spullen heb je waarschijnlijk al in huis: flessen water, houdbaar eten, een zaklamp met batterijen, een powerbank, een klein EHBO-setje, contant geld, een deken. Kijk goed naar je eigen situatie en wat jij zelf nog extra nodig hebt. Denk aan babyvoeding of medicijnen. 

Stap 2: Maak een noodplan

Een noodsituatie komt vaak onverwachts. En het is moeilijk te voorspellen hoe de situatie verloopt. Daarom is het fijn als je vooraf duidelijke afspraken maakt met de mensen om je heen. Dat kan met een noodplan. Daarin schrijf je bijvoorbeeld op hoe je elkaar kan bereiken of ontmoeten en wie extra hulp nodig heeft. 

Stap 3: Praat met elkaar en help elkaar

Mensen kunnen onzeker zijn of bezorgd raken over een mogelijke noodsituatie. Of iemand heeft hulp nodig om zich voor te bereiden. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Misschien heeft iemand nog helemaal niet nagedacht over wat te doen en kun jij diegene op weg helpen. Of misschien weet jij niet waar je moet beginnen en helpt het als iemand meedenkt. 

Q: Waarom worden mensen aangespoord om zelfredzaam te zijn? Is dat niet overdreven? 

De kans op een noodsituatie of betrokkenheid bij een oorlog wordt groter. Het is belangrijk dat iedereen zich voorbereidt op een noodsituatie. Om samen sterk te staan als het onverhoopt mis gaat. Dit kan ongemakkelijk of overdreven voelen. Maar je ergens op voorbereiden betekent niet dat je bang moet zijn dat er iets gebeurt. Het geeft juist rust, overzicht en vertrouwen. Je zorgt voor jezelf en helpt je omgeving.

Q: We moeten 72 uur zelfredzaam zijn, wat houdt dat in, wat moet je in huis hebben?

In een noodsituatie kunnen dagelijkse voorzieningen niet meer beschikbaar zijn. Denk aan stroom, water en volle schappen in winkels. 

Uitval van dagelijkse voorzieningen kan meerdere oorzaken hebben. Bijvoorbeeld door overstromingen, natuurbranden, extreem weer, cyberaanvallen, spionage of sabotage. In extreme situaties kun je zomaar enkele dagen zonder komen te zitten, en kan de juiste hulp langer op zich laten wachten. 

Je kunt je voorbereiden door bijvoorbeeld een noodpakket samen te stellen. Met een noodpakket ben je de eerste 72 uur na een ramp of noodsituaties goed voorbereid. Een noodpakket samenstellen is makkelijker dan je denkt. De meeste spullen heb je waarschijnlijk al in huis. 

Kijk op www.denkvooruit.nl wat er allemaal in een noodpakket zit. Denk aan genoeg water (4 à 5 liter p.p., genoeg eten, radio, zaklamp, kaarsen etc.) 

Zorg er ook voor dat je wat contant geld achter de hand hebt. Hoeveel? Advies voor een noodpakket voor de eerste 72 uur na een ramp of noodsituatie is: 70 euro voor een volwassene en 30 euro voor een kind. Handig is om verschillende biljetten en munten te hebben. Zo kan je zoveel mogelijk gepast betalen. Het is niet nodig om nu onmiddellijk contant geld in huis halen. Leg de komende maanden steeds wat contant geld opzij voor jouw noodpakket. 

Het is ook goed om er met mensen in je omgeving over te praten. Zodat je weet wat je voor anderen kan betekenen in die 72 uur. Daarin maak je met elkaar afspraken. Bijvoorbeeld over hoe je elkaar kan bereiken of ontmoeten en wie extra hulp nodig heeft.

Q: Wat gebeurt er na die 72 uur?

Een noodsituatie kan natuurlijk langer duren dan 72 uur. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie en handelingsperspectieven verspreiden. In de eerste 72 uur van een noodsituatie (drie dagen) van een noodsituatie is het belangrijk dat je voor jezelf en je gezin of huishouden kan zorgen. Er is dan nog veel onduidelijkheid en hulpdiensten kunnen niet overal tegelijk zijn. 

Q: Hoe snel moet iedereen in Nederland voorbereid zijn?

Lees de adviezen in het informatieboekje dat je hebt ontvangen goed door, en kijk welke stappen jij nu kan zetten. Je weet nooit wanneer een noodsituatie zich voordoet, dus het is belangrijk om juist nu de tijd te benutten om je voor te bereiden. Hoe meer mensen zich voorbereiden, hoe sterker we samen staan wanneer die crisis onverwachts komt. 

Q: Waar kunnen we schuilen als er iets gebeurt?

Schuilen kan bijdragen aan je veiligheid. Daarom kun je nadenken over mogelijke plekken waar je kunt schuilen. Bijvoorbeeld thuis, op het werk of op school. Buiten of in voertuigen schuilen biedt niet genoeg bescherming. De beste mogelijkheden zijn (als die dichtbij aanwezig zijn) ondergronds of het midden van grote gebouwen.

Q: Hoe kan ik mijn familie/buren/vrienden helpen om zich voor te bereiden?

Het gaat niet alleen om spullen die je in huis moet hebben. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Vraag bijvoorbeeld aan anderen of zij al iets gedaan hebben of dat ze hulp nodig hebben bij de voorbereiding. Iedereen in Nederland ontvangt van de Rijksoverheid vóór half januari 2026 een informatieboekje   in de bus: Bereid je voor op een noodsituatie. Dit informatieboekje kun je gebruiken om met anderen in gesprek te gaan en elkaar te helpen.

Q: Wat voor soorten noodpakketten zijn er?

De overheid geeft geen advies over specifieke merken of typen producten uit het noodpakket of het noodpakket zelf. Wij adviseren juist om zelf een noodpakket samen te stellen. De meeste spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Op www.denkvooruit.nl staat een checklist voor het noodpakket. Ieder huishouden is anders. Daarom is het belangrijk om het noodpakket aan te vullen met middelen die voor jou noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld medicijnen en eten voor huisdieren. 

Q: Hoe weet ik of ik goed ben voorbereid? 

Je voorbereiden doe je door een noodpakket samen te stellen, een noodplan te maken en te praten met de omgeving. Hoe je dit doet, lees je in het informatieboekje dat je bij jouw thuis in de brievenbus hebt ontvangen. Voor meer informatie over dreigingen en wat je kan doen, kun je op denkvooruit.nl kijken. 

Om goed voorbereid te zijn, is het belangrijk om de adviezen van de overheid over te nemen, maar ook om goed na te denken wat bij jouw persoonlijke levenssituatie past. Houd rekening met persoonlijke behoeften zoals medicijnen, babyvoeding of spullen voor huisdieren. Maak ook afspraken met je omgeving over zaken die voor jou belangrijk zijn, bijvoorbeeld met de school van je kinderen, de kinderopvang, op je werk, of thuiszorg. 

Je bereidt je voor zodat je weet wat je moet doen als het erop aankomt. Maar er kunnen ook altijd dingen gebeuren die je niet had verwacht. Ook dan is het belangrijk om rustig te blijven. Om je voor te bereiden op het onverwachte, kun je veerkracht opbouwen. Door te werken aan mentale en lichamelijke gezondheid en te investeren in een sociaal netwerk. Maak je je ergens zorgen om? Bespreek dit met je gezin, buren en vrienden en kijk hoe je elkaar kan helpen en ondersteunen.

Q: Wat zit er in een noodpakket?

Met een noodpakket ben je goed voorbereid om het thuis de eerste 72 uur (3 dagen) van een noodsituatie vol te houden. Op www.denkvooruit.nl/noodpakket vind je een uitgebreide checklist met alle basisproducten die u nodig heeft in de eerste 72 uur. De inhoud van een noodpakket kan voor iedereen verschillend zijn. Daarom adviseert de overheid goed na te denken over je eigen situatie. Misschien gebruikt u wel medicijnen, heeft u kinderen die babyvoeding gebruiken of luiers nodig hebben.   

Q: Waar kan ik een noodpakket het beste bewaren? 

Bewaar de spullen op een handige, goed bereikbare plek. Leg op deze plek ook een tas neer, voor als je plotseling je huis uit moet. Daarin kun je spullen makkelijk meenemen. Bijvoorbeeld je sleutels, identiteitsbewijs en contant geld.

Q: Niet alle spullen uit het noodpakket passen in een rugzak. Hoe bewaar ik mijn spullen?

Spullen voor in je noodpakket kun je het beste bewaren op een goed bereikbare plek. Leg daar ook een handzame tas neer. Als je dan tijdens een incident plotseling uit huis moet, dan stop je in die tas spullen. Zoals een fles water, (kopieën van) identiteitsbewijzen, cash geld en andere kleine benodigdheden.

Q: Waar kan ik het beste een kant en klaar noodpakket kopen? 

Wij geven geen advies over specifieke merken of typen producten uit het noodpakket of het noodpakket zelf. Wij adviseren juist om zelf een noodpakket samen te stellen. Dat is makkelijk en de meeste spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Bekijk de checklist op Stel je noodpakket samen.

Q: Geeft de overheid een keurmerk aan kant-en-klare noodpakketten?

Nee. De overheid geeft geen keurmerk aan kant-en-klare noodpakketten. Wij geven geen advies over specifieke merken of typen producten uit het noodpakket of het noodpakket zelf. Wij adviseren juist om zelf een noodpakket samen te stellen. Dat is makkelijk en de meeste spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Bekijk de checklist op Stel je noodpakket samen

Q: Deelt de overheid gratis noodpakketten uit aan mensen die het niet kunnen betalen? 

De overheid verstrekt geen noodpakketten op voorhand. Momenteel wordt bekeken wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. Uitgangspunt is dat een vangnet voor hen makkelijk vindbaar moet zijn, dichtbij huis en toegankelijk. Maatschappelijke organisaties kunnen hierin een cruciale rol spelen. 

Q: Hoe vaak moet je het noodpakket controleren of vervangen? 

Controleer de noodvoorraad elk half jaar. Is de voorraad nog compleet? Zijn de producten nog houdbaar? Kijk ook naar je persoonlijke situatie. Denk bijvoorbeeld ook aan babyvoeding, medicijnen en eten en drinken voor je (huis)dieren.

Q: Ik heb een noodpakket besteld, maar (nog) niet ontvangen. Wat moet ik doen?

De Rijksoverheid verkoopt geen noodpakketten. Daarvoor moet je contact opnemen met de aanbieder van het noodpakket. Wij geven ook geen advies over het aanschaffen van een kant-en-klaar noodpakket. Wij adviseren juist om zelf een noodpakket samen te stellen. Dat is makkelijk en de meeste spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Bekijk de checklist op: Stel je noodpakket samen | Denk vooruit

Q: Is het echt nodig alle aanbevolen spullen uit het noodpakket te hebben?

Met een noodpakket ben je goed voorbereid om thuis de eerste 72 uur (3 dagen) van een noodsituatie vol te houden. Op www.denkvooruit.nl/noodpakket vind je een uitgebreide checklist met alle basisproducten die je nodig hebt in de eerste 72 uur. De inhoud van een noodpakket kan voor iedereen verschillend zijn. Daarom adviseert de overheid goed na te denken over je eigen situatie en wat jij zelf denkt nodig te hebben.

Q: Kan ik samen met mijn buren een noodpakket samenstellen?

Ja, je kunt ervoor kiezen om samen met jouw buren een noodpakket samen te stellen. Maar het is belangrijk om zelf ook de belangrijkste zaken in huis te hebben (bijvoorbeeld genoeg water en eten). Door samen met je buren een noodpakket te maken, help je elkaar bij het voorbereiden op een crisis. Samen voorbereiden versterkt de band in de buurt en maakt dat je elkaar sneller kunt helpen als dat nodig is.

Q: Hoeveel contant geld moet ik in huis hebben? 

70 euro per volwassene en 30 euro per kind. Dat is voor de meest noodzakelijke uitgaven in de eerste 72 uur na een ramp. Denk aan water, voeding en vervoer. Dit bedrag is een richtlijn. Kijk ook naar jouw persoonlijke situatie. Denk aan eten voor jouw huisdier of medicijnen, en pas het bedrag waar nodig aan.

Q: Moet ik onmiddellijk contant geld in huis halen? 

Nee, dat hoeft niet. Er is nu geen noodsituatie. En veel mensen hebben al contant geld in huis. Heb je dat niet? Of heb je meer contant geld nodig? Neem dan de komende maanden wat contant geld op bij een geldautomaat. En als je wisselgeld ontvangt, leg dan steeds wat opzij voor jouw noodpakket.

Q: Ik ben niet in staat om zoveel contant geld opzij te zetten. Wat kan ik doen? 

Contant geld maakt onderdeel uit van een noodpakket. Maar wij realiseren ons dat het apart leggen van contant geld voor noodgevallen voor sommige mensen een drempel vormt, of misschien zelfs niet mogelijk is. Kijk vooral naar wat past binnen je eigen budget. De overheid onderzoekt samen met gemeenten en maatschappelijke organisaties of kwetsbare groepen ondersteund kunnen worden bij het samenstellen van dit pakket.

Op de website denkvooruit.nl staan per risico verschillende tips waarmee je je kunt voorbereiden. Veel kan je gratis doen. Bijvoorbeeld het opschrijven van belangrijke telefoonnummers, weten waar de gas, water en elektriciteitsaansluitingen zich bevinden en bekend zijn met vluchtroutes. Momenteel wordt bekeken wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. 

Q: Moet ik onmiddellijk een noodpakket samenstellen?

De kans op een noodsituatie wordt groter. Daarom is het belangrijk dat we allemaal nu beginnen met voorbereiden. Met een noodpakket ben je voorbereid om het thuis de eerste 72 uur van een noodsituatie vol te houden. Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Begin met kijken wat je allemaal al in huis hebt en wat je nog extra moet halen. Of stel een pakket samen met familie, buren of mensen in de buurt.

Q: Wat voor noodradio kan ik het beste kopen?

We raden een radio op batterijen aan die FM- en/of DAB-frequenties kan ontvangen. Dan weet je zeker dat je tijdens een noodsituatie op de hoogte blijft en geïnformeerd wordt door de overheid. Ook als er geen stroom of internetverbinding is. Iedere regio heeft haar eigen radiozender en FM- en DAB-frequentie. Kijk in het overzicht voor de frequentie in jouw regio. Stel je radio alvast af op de juiste frequentie.

Q: Waarom heb ik een kopie van mijn paspoort of identiteitsbewijs nodig?

In een noodpakket is een kopie van je paspoort of identiteitsbewijs noodzakelijk als (extra) manier om je te kunnen identificeren. Je kunnen identificeren kan cruciaal zijn in noodsituaties, bijvoorbeeld bij het zoeken naar hulp bij autoriteiten, toegang tot belangrijke diensten of het bewijzen van je identiteit aan anderen.

Als je originele paspoort of identiteitsbewijs verloren gaat of beschadigd raakt, kan een kopie dienen als reservekopie. Dat maakt het makkelijker om een vervanging aan te vragen. Het is belangrijk om met deze kopieën net zo zorgvuldig om te gaan als het originele document.

Q: Waarom is het advies om een hamer, zaag en kniptang in het noodpakket te stoppen? 

Tijdens een noodsituatie kunnen er onverwachte dingen gebeuren. Een storm of een overstroming kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat een doorgang geblokkeerd wordt door objecten. Gereedschap kan helpen om de doorgang vrij te maken. De meesten mensen hebben al veel spullen van het noodpakket in huis, zo ook gereedschap. Het gereedschap hoeft niet in een aparte tas gestopt te worden, maar het is goed om te weten waar alles ligt als er zich iets onverwachts voordoet.

Q: Hoe weet ik of mijn noodradio het gaat doen in noodsituaties (is er keurmerk)?

Er is geen keurmerk voor noodradio’s. We raden je een radio op batterijen aan die FM- en/of DAB-frequenties kan ontvangen. Het merk maakt daarbij niet uit. Met een radio op batterijen die FM-frequenties kan ontvangen, weet je zeker dat je tijdens een noodsituatie waarbij stroom en internet uitvalt, op de hoogte blijft en geïnformeerd wordt door de overheid. Wanneer in Nederland gevaar is, brengt de overheid je op verschillende manieren op de hoogte van de ontwikkelingen van het incident of de crisis en de acties die je moet nemen. 

Q: Welk voedsel kan ik het beste in mijn noodpakket bewaren?

Je kunt zelf een noodpakket samenstellen met lang houdbare producten die jij lekker vindt. Denk aan water, houdbare melk, havermout, pinda’s, pasta of rijst en ingeblikte groente, fruit, bonen en vis. Om het eten op smaak te brengen, kan je specerijen toevoegen die je nog in je keukenkast hebt staan. 

Het Voedingscentrum heeft op hun website een uitgebreide boodschappenlijst staan en doen suggesties om tijdens een situatie van drie dagen zonder stroom toch een gevarieerd menu samen te stellen. Moet ik een noodpakket met eten en drinken in huis hebben? | Voedingscentrum

Of bekijk het meest rampzalige kookboek: Rampzalig-kookboek-met-noodpaketproducten-Veiligheidsregio-Rotterdam-Rijnmond-08-09-2025.pdf

Q: Hoeveel moet ik aan eten per persoon in mijn noodpakket hebben?

De inhoud van een noodpakket is voor iedereen persoonlijk. De een eet veel, de ander een stuk minder. Ga vooral bij jezelf en jouw huisgenoten na wat er minimaal in een noodpakket moet zitten. 

Om je op weg te helpen heeft het Voedingscentrum op hun website een uitgebreide boodschappenlijst staan en doen zij suggesties om tijdens een situatie met drie dagen zonder stroom toch een gevarieerd menu samen te stellen. Moet ik een noodpakket met eten en drinken in huis hebben? | Voedingscentrum

Q: Wat staat er in een noodplan?

In een noodplan staan duidelijke afspraken die je gemaakt hebt met mensen om je heen over wat jullie doen in een noodsituatie. Bijvoorbeeld waar je elkaar ontmoet of wie extra hulp nodig heeft.

Q: Waarom moet ik een noodplan maken?

Een noodsituatie komt vaak onverwachts. En het is moeilijk te voorspellen hoe de situatie verloopt. Daarom is het fijn als je vooraf duidelijke afspraken maakt met de mensen om je heen. Dat kan met een noodplan. Daarin schrijf je bijvoorbeeld op hoe je elkaar kan bereiken of ontmoeten en wie extra hulp nodig heeft. 

Q: Waar kan ik mijn noodplan het beste bewaren? 

Bewaar het noodplan op een handige en goed bereikbare plek. Bijvoorbeeld in je noodpakket, meterkast, gangkast of op de koelkast. Of op een andere plek in jouw huis waar je belangrijke spullen bewaart. 

Q: Waar kan ik een uitgebreid noodplan vinden?

Op www.denkvooruit.nl/noodplan vind je een uitgebreid noodplan. Deze kun je samen met je huishouden uitprinten en invullen. 

Q: Ik heb geen printer, hoe kan ik mijn noodplan afdrukken?

Vraag aan je familie, vrienden of buren of zij een printer hebben en of je daar je noodplan kunt afdrukken. Je kunt ook naar een printshop bij jou in de buurt.

Q: Waarom moet ik het noodplan uitprinten?

Je kunt je noodplan opschrijven op papier of op je telefoon of computer. Zorg dat je altijd een papieren kopie hebt voor wanneer de stroom uitvalt of wanneer er geen internet is. 

Q: Hoe kan ik contact houden met mijn familie als telefoon en internet uitvallen? 

Door afspraken met je familie te maken over waar jullie elkaar ontmoeten in een noodsituatie, kun je in contact blijven met familie als bijvoorbeeld telefoon en internet uitvallen. Bespreek waar jullie elkaar ontmoeten en noteer het adres in jullie noodplan. 

Q: Hoe gaat een noodplan mij helpen in een noodsituatie?

Een noodsituatie komt vaak onverwachts. En het is moeilijk te voorspellen hoe de situatie verloopt. Daarom is het fijn als je vooraf duidelijke afspraken maakt met de mensen om je heen. Dat kan met een noodplan. Daarin schrijf je bijvoorbeeld op hoe je elkaar kan bereiken of ontmoeten en wie extra hulp nodig heeft. 

Q: Kan ik het noodplan zelf maken of moet dat met anderen?

Je kunt het noodplan zelf maken, maar bespreek jouw noodplan ook met anderen. Bijvoorbeeld met je partner, kinderen, ouders of buren. 

Q: Hoe kan ik zelf een noodplan maken? 

Je kunt beginnen met het invullen van de losse kaart uit het informatieboekje dat je bij jou thuis door de brievenbus hebt ontvangen. Dat kan je samen doen met jouw huishuiden, kinderen, ouders of buren. Een nog uitgebreider noodplan vind je op www.denkvooruit.nl/noodplan

Q: Ik heb mijn noodplan gemaakt, en nu? 

Heb je je noodplan gemaakt? Bespreek het dan met anderen. Bijvoorbeeld met je partner, kinderen, ouders of buren. Neem ook een foto of maak een kopie van je noodplan en geef deze aan de noodcontacten die je hebt ingevuld. Dit zijn personen waar je heen kan als er iets gebeurt. Bewaar het noodplan op een handige plek. 

Q: Met wie moet ik het noodplan maken?

Het noodplan kun je zelf of met jouw huishouden maken. Bespreek het met jouw partner, kinderen, ouders of buren. Dit verschilt per huishouden en persoonlijke situatie. 

Q: Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik het noodplan niet vergeet?

Bewaar een foto of kopie van je noodplan en geef deze aan de noodcontacten die je hebt ingevuld. Zo kunnen zij jou helpen herinneren aan jouw noodplan. 

Q: Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik het noodplan niet kwijtraak?

Bewaar een foto of kopie van je noodplan en geef deze aan de noodcontacten die je hebt ingevuld. Zo hebben zij een reservenoodplan van jou. Bewaar het noodplan op een handige plek die goed bereikbaar is.

Q: Met wie moet ik afspraken maken? 

Je maakt afspraken met de mensen om je heen. Zoals je partner, kinderen, ouders of buren. Die afspraken gaan over hoe je elkaar kan bereiken, waar je elkaar ontmoet of wie extra hulp nodig heeft in een noodsituatie.

Q: In het informatieboekje staat dat ik de noodsteunpunten uit mijn buurt moet opschrijven in het noodplan. Waar kan ik de noodsteunpunten uit mijn buurt vinden?

Gemeenten onderzoeken samen met de veiligheidsregio's waar en hoe de noodsteunpunten worden ingericht. Ze zetten in ieder geval in op het bieden van informatie aan inwoners. Het kan per gemeente verschillen of er al noodsteunpunten zijn en of inwoners er terecht kunnen voor aanvullende ondersteuning. Houd daarom de website van jouw gemeente in de gaten. Op de website van je gemeente vind je de laatste informatie over de noodsteunpunten en andere activiteiten. 

Q: Ik vind het moeilijk om een noodplan te maken. Waar kan ik terecht voor hulp?

Als je het moeilijk vind om een noodplan te maken, dan kan je hulp vragen aan je omgeving. Je kunt het noodplan ook samen invullen. Bijvoorbeeld met je partner, je vrienden of met je buren. Momenteel bekijkt de overheid wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. Uitganspunt is dat een vangnet voor hen makkelijk vindbaar moet zijn, dicht bij huis en toegankelijk. Maatschappelijke organisaties kunnen hierin een cruciale rol spelen. 

Q: Waarom moet ik met anderen in gesprek over voorbereiden op noodsituaties?

Mensen kunnen onzeker zijn of bezorgd raken over een mogelijke noodsituatie, wat de oorzaak daarvan ook is. Door met elkaar te praten, hoor je hoe anderen ermee omgaan en kun je elkaar helpen. Misschien heeft iemand nog helemaal niet nagedacht over wat te doen en kun jij diegene op weg helpen. Of misschien weet jij zelf niet waar je moet beginnen en helpt het als iemand met je meedenkt.

Q: Met wie moet ik in gesprek over voorbereiden op noodsituaties?

Je kunt met iedereen in gesprek gaan over voorbereiden op noodsituaties. Bijvoorbeeld met familie, vrienden of buren. Er zijn meer mensen bezig met voorbereiden dan je denkt. Iedereen in Nederland ontvangt vanaf 25 november 2025 een informatieboekje met meer informatie over voorbereiden op noodsituaties. Dat kan je gebruiken om het er met elkaar over te hebben. 

Q: Hoe kan ik met mensen in gesprek gaan over voorbereiden op noodsituaties?

Iedereen in Nederland ontvangt eind november 2025 een informatieboekje met meer informatie en tips over het belang van voorbereiden. Gebruik dit om het gesprek te starten. Denk ook na over logische onderwerpen of momenten om erover te beginnen. Bijvoorbeeld iets wat je op het nieuws hebt gezien of gehoord. Vraag ook eens aan je familie, vrienden of buren of zij al nagedacht hebben over hun voorbereiding op een noodsituatie.

Q: Ik ken niet veel mensen, hoe kan ik toch in gesprek over voorbereiden op noodsituaties?

Het gesprek starten over hoe voor te bereiden op een noodsituatie kan lastig zijn. Dat begrijpen we. Toch zijn er meer mensen bezig met voorbereiden dan je denkt. Ga bijvoorbeeld eens in gesprek met familie of buren. Of spreek erover met je huisarts, thuiszorg of leraar.

Q: Wat is een goed moment om een gesprek over een noodsituatie te starten?

Iedereen in Nederland ontvangt eind november 2025 een informatieboekje met meer informatie en tips over het belang van voorbereiden. Gebruik dit om het gesprek te starten. Denk ook na over logische onderwerpen of momenten om erover te beginnen. Bijvoorbeeld iets wat je op het nieuws hebt gezien of gehoord. Vraag ook eens aan je familie, vrienden of buren of zij al nagedacht hebben over hun voorbereiding op een noodsituatie.

Q: Wat als de ander het niet over voorbereiden op noodsituaties wil hebben?

Als je met iemand het gesprek start over hoe voorbereiden op noodsituaties en de ander reageert hier niet goed op, dan hoef je niet verder aan te dringen. Iedereen is namelijk zelf verantwoordelijk om zich voor te bereiden op noodsituaties. 

Q: Wat als iemand negatief reageert op het voorbereiden op noodsituaties?

Als je met iemand het gesprek start over hoe voorbereiden over noodsituaties en de ander reageert hier niet goed op, dan hoef je niet verder aan te dringen. Iedereen is namelijk zelf verantwoordelijk om zich voor te bereiden op noodsituaties. 

Q: Ik vind het belangrijk om me voor te bereiden op noodsituaties, maar mijn partner niet. Wat moet ik doen?

Geef aan dat je het belangrijk vindt om voorbereidingen te treffen en leg je partner uit hoe jullie dit kunnen doen. Voorbereiden is namelijk niet ingewikkeld. Denk in kleine, haalbare stappen om mee te beginnen. Inventariseer bijvoorbeeld wat je allemaal al in huis heeft en vul dit aan. Bespreek daarnaast ook met familie, vrienden of buren dat je je gaat voorbereiden en vraag om hulp als je dat nodig hebt. Er zijn namelijk al meer mensen bezig met voorbereiden dan je denkt. Zij kunnen je misschien helpen. 

Q: Ik vind het spannend om na te denken over noodsituaties?

Wij begrijpen heel goed dat het moeilijk kan zijn om na te denken over noodsituaties. Praat daarom met anderen over uw gevoelens. Dat kan met je familie of vrienden, maar ook met je huisarts, thuiszorg of leraar. 
Denk in kleine haalbare stappen om je voor te bereiden. Kies één ding om mee te beginnen. Het starten met voorbereiden kan je zelfvertrouwen geven. 

Q: De overheid zegt dat meer mensen zich al aan het voorbereiden zijn, maar in mijn omgeving lijkt niemand zich voor te bereiden. Hoe kan dat en wat moet ik doen?

Uit de risico- en crisisbarometer van de NCTV blijkt dat steeds meer mensen zich voorbereiden op een noodsituatie. Maar dat zijn er nog niet genoeg. Het kan dus dat je dit in je omgeving nog niet ziet. Daarom heeft de overheid een publiekscampagne gestart om mensen op te roepen zich voor te bereiden op noodsituaties. Jij kan vandaag al beginnen door het samenstellen van je noodpakket, het maken van een noodplan en door erover te praten met je omgeving. Op www.denkvooruit.nl vind je meer informatie over hoe je je kunt voorbereiden.

Q: Iemand die ik sprak maakt zich vreselijk zorgen over noodsituaties, hoe kan ik die persoon helpen?

Nadenken over noodsituaties kan voor mensen beangstigend zijn. Luister naar de zorgen van de ander en biedt aan om hem of haar te helpen bij de voorbereidingen. Begin met kleine, haalbare stappen. Bijvoorbeeld door samen te inventariseren wat iemand al in huis heeft en een lijstje te maken met de spullen die aangevuld kunnen worden. Of door samen een noodplan in te vullen. Door elkaar te helpen voelt de ander zich minder alleen en meer zelfverzekerd.

Q: Hoe spreek ik met kinderen over voorbereiden op noodsituaties?

Het is goed om met je kind in gesprek te gaan over noodsituaties. Doe dit op een geruststellende manier, zonder de realiteit te verzwijgen.

• Luister naar de zorgen van je kind. Vraag bijvoorbeeld: wat maakt je precies bang als je denkt aan een noodgeval?
• Houd het simpel en aangepast aan hun leeftijd. Zeg bijvoorbeeld: “Een noodsituatie wil niemand meemaken. Maar als het toch gebeurt is het juist goed om ons erop voor te bereiden, zodat we precies weten wat we moeten doen.”
• Leg de nadruk op het voorbereiden
• Speel of oefen op een speelse manier. Bijvoorbeeld: zullen we eens oefenen wat we doen als de stroom uitvalt?
• Beperk blootstelling aan angstaanjagende beelden op YouTube of het nieuws
• Laat zien dat jij kalm blijft

Q: Welke gevaren zijn er voor Nederland?

Er is een stapeling van dreigingen en uitdagingen voor de nationale veiligheid van Nederland. Deze zien onder meer toe op dreigingsthema’s als hybride en militaire dreigingen, cyberdreigingen,  extremisme en terrorisme, klimaat- en natuurrampen en infectieziekten.

De internationale veiligheidssituatie is de afgelopen jaren in hoog tempo verslechterd. De wereld is steeds openlijker in conflict. De huidige ontwikkelingen maken dat een gewapende confrontatie tussen Rusland en het Westen in de komende jaren en decennia tot de mogelijkheden behoort. We zien nu al dat Nederland doelwit is van hybride aanvallen, zoals cyberoperaties, spionage en sabotage. Fysieke en digitale sabotage kan leiden tot maatschappelijke ontwrichting, ontregeling van vitale infrastructuur, verstoringen van militaire operaties of voorbereidingen daarop en economische schade. Van alle cyberdreigingen heeft digitale sabotage in potentie de grootste impact op de Nederlandse samenleving. Onze veiligheid wordt ook bedreigd door bijvoorbeeld terrorisme. Er is in Nederland sprake van een substantiële terroristische dreiging. Dat betekent dat er een reële kans is dat een aanslag in Nederland zal plaatsvinden. Ook hebben Nederlandse overheidsorganisaties onverminderd grote zorgen over de snelle online radicalisering van met name jongeren in rechts-terroristische online netwerken. 

Ook op het gebied van klimaat- en natuurrampen zijn er risico’s. Hogere temperaturen en veranderende weerpatronen vertalen zich naar verwachting vaker naar meer extreem weer, zoals extreme hitte, droogte en neerslag. Door klimaatverandering is er een groter risico op natuurbranden en overstromingen. 

Voor meer informatie zie de Rijksbrede Risicoanalyse, de Trendanalyse Nationale Veiligheid, het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van juni 2025, het Dreigingsbeeld Statelijke Actoren 2025 en het Dreigingsbeeld Militaire en hybride dreigingen.

Q: Hoe groot is de kans dat Nederland in oorlog komt? En wat gebeurt er dan?

• Vrede en veiligheid zijn helaas niet langer vanzelfsprekend. Nu al is Nederland doelwit van cyberaanvallen, spionage, desinformatie en sabotage. Landen als Rusland en China testen zo onze alertheid. We leven niet in oorlog, maar ook niet in vrede. We zitten in een zogeheten grijze zone.
• We bereiden ons voor op het ergste scenario. Een mogelijke oorlog willen we voorkomen. Daarom wordt er flink geïnvesteerd in Defensie, in de krijgsmacht. We werken aan een weerbare samenleving: een samenleving die tegen een stootje kan. Een samenleving die blijft doordraaien wanneer stroom of internet uitvalt. De combinatie van een weerbare samenleving en een sterke krijgsmacht kan de vijand afschrikken. En als Nederland toch wordt geraakt door een aanval of crisis, dan helpt een goede voorbereiding nu om straks de schade te beperken.
• In het geval dat de NAVO wordt aangevallen, is de verwachting niet dat het gevecht in Nederland plaats zal vinden. Dit zal eerder aan de oostgrens zijn. Nederland heeft tijdens een gevecht wel een belangrijke rol als doorvoerland: zoals voor militair transport van geallieerde troepen. Wel is het mogelijk dat Nederland te maken krijgt met ander soort dreigingen, zoals cyberaanvallen, desinformatie, spionage en sabotage. 

Q: Wat betekent: hybride dreiging?

Een hybride dreiging betekent dat een tegenstander Nederland probeert te schaden door middel van cyberaanvallen, het verspreiden van desinformatie, sabotage en spionage.

Q: Wordt Nederland nu al bedreigd? 

Helaas wel ja. Nederland is nu al doelwit van cyberaanvallen, spionage, desinformatie en sabotage. Landen als Rusland en China testen zo onze alertheid. We leven niet in oorlog, maar ook niet in vrede. We zitten in een zogeheten grijze zone.

Q: Wat is het grootste gevaar voor Nederland?

We kunnen niet spreken over 1 specifieke dreiging voor Nederland. Er is een stapeling van dreigingen en uitdagingen voor de nationale veiligheid van Nederland. Deze zien onder meer toe op dreigingsthema’s als hybride en militaire dreigingen, cyberdreigingen,  extremisme en terrorisme, klimaat- en natuurrampen en infectieziekten.

De internationale veiligheidssituatie is de afgelopen jaren in hoog tempo verslechterd. De wereld is steeds openlijker in conflict. De huidige ontwikkelingen maken dat een gewapende confrontatie tussen Rusland en het Westen in de komende jaren en decennia tot de mogelijkheden behoort. We zien nu al dat Nederland doelwit is van hybride aanvallen, zoals cyberoperaties, spionage en sabotage. Fysieke en digitale sabotage kan leiden tot maatschappelijke ontwrichting, ontregeling van vitale infrastructuur, verstoringen van militaire operaties of voorbereidingen daarop en economische schade. Van alle cyberdreigingen heeft digitale sabotage in potentie de grootste impact op de Nederlandse samenleving. Onze veiligheid wordt ook bedreigd door bijvoorbeeld terrorisme. Er is in Nederland sprake van een substantiële terroristische dreiging. Dat betekent dat er een reële kans is dat een aanslag in Nederland zal plaatsvinden. Ook hebben Nederlandse overheidsorganisaties onverminderd grote zorgen over de snelle online radicalisering van met name jongeren in rechts-terroristische online netwerken. 

Ook op het gebied van klimaat- en natuurrampen zijn er risico’s. Hogere temperaturen en veranderende weerpatronen vertalen zich naar verwachting vaker naar meer extreem weer, zoals extreme hitte, droogte en neerslag. Door klimaatverandering is er een groter risico op natuurbranden en overstromingen. 

Voor meer informatie zie de Rijksbrede Risicoanalyse, de Trendanalyse Nationale Veiligheid, het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van juni 2025, het Dreigingsbeeld Statelijke Actoren 2025 en het Dreigingsbeeld Militaire en hybride dreigingen.

Q: Waarom kunnen hulpdiensten niet altijd direct komen helpen tijdens een noodsituatie?

Bij een acute crisissituatie werken hulpdiensten en gemeenten samen om mensen die in directe nood zijn te helpen. Maar tijdens een grote ramp of crisis zijn alle hulpdiensten zwaarbelast en kunnen ze niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat mensen voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen. 

Q: Waarom moet ik mij voorbereiden? Kan de overheid mij niet helpen in een noodsituatie?

In de eerste 72 uur (drie dagen) van een noodsituatie is er nog veel onduidelijkheid en hulpdiensten kunnen niet overal tegelijk zijn. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden. Goede voorbereiding vraagt actie van iedereen. Van de overheid, van organisaties en van jou. 

 Q: Wat doet Defensie om Nederland veilig te houden? 

• Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kan beschermen tegen dreigingen van buitenaf.De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
• Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
• Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.

Q: Wat doet Defensie om een oorlog te voorkomen? 

• Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kan beschermen tegen dreigingen van buitenaf.De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
• Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
• Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.

Q: Kan ik opgeroepen worden als het oorlog wordt? 

• Sinds 1997 is de opkomstplicht opgeschort. Dat betekent dat dienstplichtigen niet meer worden opgeroepen. Maar in uitzonderlijke situaties kan de regering besluiten de opkomstplicht te heractiveren, bijvoorbeeld bij een (dreigende) oorlog. De militaire dienstplicht geldt voor iedereen tussen de 17 en 45 jaar.

Q: Wat doet de overheid allemaal om zich voor te bereiden op een noodsituatie?

De ministeries bekijken welke sectoren van essentieel belang zijn en onderzoekt welke stappen gezet moeten worden om hun weerbaarheid te versterken. Dit zijn de sectoren energie, logistiek en transport, telecommunicatie, voedsel- en drinkwatervoorziening, kennisinstellingen en gezondheidszorg. 

Q: Op welke noodsituaties bereidt de overheid zich allemaal voor?

De overheid bereidt zich op allerlei noodsituaties voor. Dat kan een (dreigende) oorlog zijn, maar ook klimaatrampen zoals overstromingen of extreme hitte. Het kan ook gaan om dreigingen die ervoor kunnen zorgen dat heel belangrijke systemen uitvallen, zoals de toegang tot drinkwater of elektriciteit. Om ons voor te bereiden heeft de overheid hulp nodig van inwoners, maatschappelijke instellingen en ondernemers.

Q: Als de Defensie al weet wat er gaat komen, waarom kan zij dat dan niet voorkomen? 

• Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kan beschermen tegen dreigingen van buitenaf.De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
• Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
• Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.

Q: Hoe weet de overheid wat de dreiging in Nederland is? 

De overheid bereidt Nederland voor op verschillende soorten noodsituaties. In het ergste geval op een oorlog. In Nederland houden de overheid en veiligheidsdiensten dag en nacht in de gaten welke gevaren er zijn voor onze veiligheid, hoe we ons kunnen beschermen en waar we ons op kunnen voorbereiden.

Q: Waarom besteedt de overheid juist nu veel aandacht aan noodsituaties? 

De kans op een noodsituatie of betrokkenheid bij een oorlog neemt toe. Het is niet de vraag of, maar wanneer er iets gebeurt in Nederland. Er zijn gevaren voor onze veiligheid. Denk aan een digitale aanval van belangrijke systemen of een grote stroomstoring. Maar ook de gevolgen van extreem weer. Zoals een overstroming of langdurige hitte. Als in heel Nederland de systemen uitvallen, kunnen hulpdiensten niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat je zelf ook goed voorbereid bent.

Q: Zijn drones een bedreiging voor Nederland? Hoe weet je of een drone gevaarlijk is? 

Drones kunnen onderdeel zijn van bepaalde militaire dreigingen gericht op Nederland. Dan kan het een gevaar vormen. Bijvoorbeeld voor de systemen die essentieel zijn voor onze samenleving, zoals toegang tot drinkwater of stroom. Onder andere politie en Defensie beoordelen of een drone gevaarlijk is of niet. Want er zijn ook drones die (al dan niet met een vergunning) hobbymatig of professioneel worden gevlogen.

Bij een verdachte situatie wordt u verzocht 112 te bellen. Ook bij een verdachte situatie rondom drones.

Q: Wat voor overlast kan ik ervaren als er oorlog komt? 

• In tijden van oorlog of verhoogde dreiging verandert onze samenleving ingrijpend. Wat we nu als vanzelfsprekend ervaren—stromend water, elektriciteit, internet en elektronisch betalen, voedsel in de supermarkt—kan dan plotseling onder druk komen te staan of zelfs tijdelijk wegvallen. Dit zijn ingrijpende veranderingen die iedereen zullen raken, en die we niet licht opvatten.
• Daarnaast zal ook de aanwezigheid en zichtbaarheid van Defensie toenemen. Je kan meer militaire activiteit ervaren: transporten over de weg, door de lucht of over het water; oefeningen en inzet in stedelijke en landelijke gebieden; meer beweging van materieel, en ook meer geluid overdag én in de avond. Dat kan als overlast worden ervaren.
• Ook kan Defensie in toenemende mate een beroep doen op civiele infrastructuur. Denk aan het gebruik van haventerreinen voor logistieke verplaatsingen, civiele vliegvelden voor het landen en stationeren van bondgenootschappelijke vliegtuigen, en samenwerking met lokale overheden voor het tijdelijk onderbrengen van militairen. Dit vraagt niet alleen om praktische aanpassing, maar ook om bereidheid tot samenwerking op lokaal niveau.
• Wij begrijpen dat dit impact heeft. Tegelijkertijd is het belangrijk om te beseffen: in tijden van oorlog doen we een beroep op ons allemaal. Onze veiligheid en vrijheid zijn geen vanzelfsprekendheid, maar iets dat we samen moeten beschermen. Dat vraagt om veerkracht, om aanpassingsvermogen en, vooral, om solidariteit.
• Als maatschappij zullen we dan alleen overeind blijven als we elkaar vasthouden en verantwoordelijkheid nemen. Voor onszelf, maar ook voor de ander. De inzet van de krijgsmacht is dan gericht op het beschermen van wat ons dierbaar is. Dat vraagt offers, ook in de vorm van ongemak. Jouw begrip en draagkracht zijn geen bijzaak, maar een essentieel onderdeel van onze gezamenlijke weerbaarheid.
• Want uiteindelijk verdedigen we niet alleen een stuk grondgebied, maar onze manier van leven.

Q: Wat doet het Rijk om zich voor te bereiden op een noodsituatie? 

De ministeries bekijken welke sectoren van essentieel belang zijn en onderzoekt welke stappen gezet moeten worden om hun weerbaarheid te versterken. Dit zijn de sectoren energie, logistiek en transport, telecommunicatie, voedsel- en drinkwatervoorziening, kennisinstellingen en gezondheidszorg. 

Q: Wat doet ieder ministerie precies om zich voor te bereiden op noodsituaties?

Er zijn verschillende voorbeelden te noemen hoe ministeries samen met belangrijke sectoren zoals drinkwater, energie en gezondheidszorg, werken aan maatregelen. 

• Het ministerie van Economische Zaken zet zich in om de samenwerking met belangrijke organisaties in de telecommunicatiesector te versterken en meer gezamenlijk te oefenen.
• Het ministerie van Klimaat en Groene Groei herziet, onder andere in het licht van de groeiende geopolitieke dreiging, de landelijke crisisplannen voor elektriciteit (LCP-E) en gas (LCP-G).
• Het ministerie van Justitie en Veiligheid ontwikkelt de huidige Noodcommunicatievoorziening (NCV) door en verkent de toekomstige inrichting van noodcommunicatie die aansluit bij nieuwe ontwikkelingen en behoeften.
• Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur voert actieve gesprekken met belangrijke sectoren over de rol die zij kunnen spelen in noodsituaties. Ze werken ook aan een Landelijk crisisplan Voedselzekerheid.

Q: Hoeveel geld stelt de Rijksoverheid beschikbaar om de weerbaarheid in Nederland te versterken? 

Vanuit Justitie en Veiligheid is er komende jaren geld beschikbaar gesteld. Om precies te zijn wordt dit structureel 70 miljoen. Een deel van dit geld wordt op korte termijn gebruikt voor communicatie richting de burgers en voor de noodsteunpunten.

Q: Waarom heeft de Rijksoverheid besloten om een informatieboekje te verspreiden?

Met het informatieboekje ‘bereid je voor op een noodsituatie’ hebben alle Nederlandse huishoudens iets tastbaars waarmee ze zich kunnen voorbereiden op een crisis. Maar ook tijdens een crisis kan je het gebruiken om te zien wat je op dat moment kan doen. Ook andere landen in Europa hebben een eigen huis-aan-huis boekje over noodsituaties.

Q: Hoe communiceert de Rijksoverheid nog met mij als er voor langere tijd geen stroom is?

We adviseren om een noodradio in huis te hebben die werkt op batterijen en die FM- en/of DAB-frequenties kan ontvangen. Dan weet je zeker dat je tijdens een noodsituatie op de hoogte blijft en geïnformeerd wordt door de overheid.Jouw regionale omroep op televisie of radio kan gebruikt worden als rampenzender. Bij een ramp geeft de overheid informatie via deze zender.Op wwww.denkvooruit.nl is een overzicht van regionale FM-radiozenders, goed om dit voor je eigen veiligheidsregio alvast te noteren.

Q: Komt er oorlog?

Er is momenteel al oorlog op het Europese continent, denk aan de oorlog in Oekraïne. Daardoor is het onzeker wat er gaat gebeuren. We doen er alles aan om dat te voorkomen. Wat we wel weten is dat de gevolgen groot en ontwrichtend zullen zijn. Dat is een feit. We moeten ons echt goed voorbereiden op alle scenario’s en daarbij is het dus het belangrijkst om weerbaar te zijn. Als individu, maar ook als samenleving.

Q: Waarom levert Nederland wapens aan Oekraïne, maakt ons dat niet extra kwetsbaar?

• Nederland levert wapens aan Oekraïne om het land in staat te stellen zich te beschermen tegen Rusland.
• De Nederlandse steun aan Oekraïne zorgt voor een directe versterking van Oekraïense verdediging. Het verlaagt het risico op escalatie richting NAVO-landen. Door Oekraïne in staat te stellen zelf lucht- en landdreigingen af te weren, wordt de kans kleiner dat conflicten zich naar EU- of NAVO‑gebied uitbreiden.
• Hiermee laten we onze tegenstanders zien dat we effectief kunnen en zullen optreden tegen dreigingen. Dit draagt bij aan onze gezamenlijke afschrikking en aan de veiligheid van Europa en Nederland.

Q: Wat is de rol van de veiligheidsregio bij de voorbereiding op noodsituaties? 
De veiligheidsregio informeert inwoners, zorgt dat je weet wat je moet doen bij een noodsituatie en dat de hulp goed wordt geregeld. Ze maken plannen, organiseren oefeningen en zorgen dat gemeenten, brandweer, politie, geneeskundige diensten en andere partners goed samenwerken. 

Q: Hoe communiceert de veiligheidsregio tijdens noodsituaties? 

Tijdens een acute noodsituatie informeert de veiligheidsregio inwoners via: NL-Alert (noodmelding op je telefoon), sociale media (zoals X/Twitter, Facebook en Instagram), website van de veiligheidsregio, regionale rampenzender (radio en soms tv) en soms via sirene of luidsprekers bij acute dreiging of noodsituatie.

Q: Wat is de frequentie van de rampenzender? 

De frequentie van de rampenzender uit uw regio vind je op www.denkvooruit.nl/radio. Schrijf de frequentie op in jouw noodplan, stel je noodradio alvast in of plak deze op je (nood)radio.

Q: Met welke dreigingen moet ik in onze regio rekening houden? 

Dat hangt af van de ligging en kenmerken van je regio. Je kunt dit nalezen in het regionaal risicoprofiel op de site van jouw veiligheidsregio. Veelvoorkomende risico’s zijn:

• Overstromingen of wateroverlast. Je woonplaats ligt dan vaak dicht bij rivieren, meren of de zee. Er zijn dijken en gemalen om het water tegen te houden, maar bij erg veel regen of toevoer van water in een korte tijd kan er wateroverlast ontstaan.
• Natuurbranden. Je woonplaats ligt in of dichtbij bossen, heidegebied en andere natuurgebieden. Tijdens droogte en warm weer is er een groter risico op natuurbranden.
• Ongevallen met gevaarlijke stoffen (bij industrie of transport). Je woonplaats ligt dichtbij chemische industrie of vlakbij grote wegen, rivieren en spoorlijnen.
• Extreme weersomstandigheden (storm, hitte, sneeuw). Deze kunnen in heel Nederland voorkomen
• Stroomstoringen of digitale storingen. Deze kunnen in heel Nederland voorkomen
• Ook wordt rekening gehouden met terrorisme 

Q: Met welke dreiging moet ik in onze gemeente rekening houden? 

Dit verschilt per gemeente. Op de website van jouw veiligheidsregio kan je het regionaal risicoprofiel vinden. Daar vind je meer informatie over welke risico's er in jouw regio gelden.

Q: Waar kan ik alle informatie vinden over de dreigingen in onze gemeente?

Op de website van jouw veiligheidsregio kan je het regionaal risicoprofiel vinden. Daar vind je meer informatie over welke risico's er in jouw regio gelden.

Q: Wat doet de gemeente om alle inwoners weerbaar te maken?

Dit verschilt per gemeente. Op de website van jouw gemeente vind je informatie over de activiteiten en maatregelen die jouw gemeente uitvoert om alle inwoners weerbaar te maken.
Q: Kan ik mij ergens aanmelden om vrijwilliger te worden tijdens een crisis?

Het is mogelijk om je in te zetten bij noodsituaties via het Rode Kruis als vrijwilliger. Er zijn verschillende vormen van vrijwilliger zijn, waarbij Ready2Help de meest laagdrempelige is. Je wordt alleen opgeroepen als er daadwerkelijk hulp nodig is in jouw regio.

De inzet is flexibel en daardoor zonder langdurige verplichting. Je hoeft geen vrijwilligersovereenkomst te tekenen en je krijgt ter plekke een korte instructie. Tijdens de inzet is er altijd iemand van het Rode Kruis aanwezig.

Meer informatie hierover is te vinden op de website van het Rode Kruis.

Q: Worden er door de gemeente bijeenkomsten georganiseerd om als buurt beter voorbereid te zijn op noodsituaties? 

Dit verschilt per gemeente. Op de website van jouw gemeente vind je informatie over de activiteiten en maatregelen die jouw gemeente uitvoert om alle inwoners weerbaar te maken.

Q: Bij wie kan ik terecht als ik vragen heb over een noodpakket of noodplan? 

Vraagbeantwoording van Rijksoverheid via 1400.

Q: Wat is de frequentie van de rampenzender? 

Deze vind je op denkvooruit.nl/radio. Schrijf deze op in uw noodplan en/of plak deze op uw (nood)radio.

Q: Wat doet de gemeente om voorbereid te zijn op een noodsituatie?

Dit verschilt per gemeente. Op de website van jouw gemeente vind je informatie over de maatregelen die jouw gemeente treft om voorbereid te zijn op een noodsituatie.

Q: Hoe gaat de gemeente mij tijdens een noodsituatie helpen? 

Bij een acute crisissituatie werken hulpdiensten en gemeente samen om mensen in directe nood te helpen. Maar tijdens een grote ramp of crisis zijn alle hulpdiensten zwaarbelast en kunnen ze niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat mensen voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen. 
Q: Waar krijg ik meer informatie tijdens een noodsituatie over wat ik moet doen? 

Dit hangt van de noodsituatie af. In veel gevallen krijg je via de kanalen van de gemeente en veiligheidsregio (website, sociale media, tv-zender) meer informatie. In geval van een acute noodsituatie word je gewaarschuwd en geïnformeerd via een NL-Alert op je mobiele telefoon. In dit bericht verwijzen we naar andere informatiekanalen van de veiligheidsregio’s (website, sociale media of TV-zender). Bij stroomuitval kan informatie gedeeld worden via de calamiteitenzender van de regionale omroep. Zodra er noodsteunpunten beschikbaar zijn kan je ook daar informatie krijgen over wat je moet doen in een noodsituatie.

Q: Waar kan ik de noodsteunpunten in mijn buurt vinden?

Gemeenten onderzoeken samen met de veiligheidsregio's waar en hoe zij noodsteunpunten zullen inrichten. Hierbij wordt in ieder geval ingezet op het bieden van informatie aan inwoners. Het kan per gemeente verschillen of er al noodsteunpunten zijn en of inwoners er terecht kunnen voor aanvullende ondersteuning.

Het stapsgewijs ontwikkelen van een landelijk netwerk van noodsteunpunten heeft tijd nodig. Om te komen tot een goede basis, moet er eerst worden onderzocht en geëxperimenteerd met wat een noodsteunpunt wel en niet doet. Houd daarom de website van jouw gemeente in de gaten. Op de website van je gemeente vind je de laatste informatie over noodsteunpunten en andere activiteiten.

Q: Kan ik mij ergens aanmelden om vrijwilliger te worden voor burgerhulpverlening?

Ja, het Rode Kruis heeft hiervoor het burgerhulpnetwerk Ready2Help. Ook kunnen andere maatschappelijke organisaties in de eigen buurt initiatieven opstarten om de lokale en regionale weerbaarheid te versterken.

Q: Hoe weet ik dat de informatie die ik tijdens een noodsituatie krijg, klopt?

Tijdens een noodsituatie kan je betrouwbare informatie vinden op websites van Rijksoverheid, jouw gemeente en veiligheidsregio. Wanneer er geen internet is dan kan je via je lokale rampenzender op de radio of TV betrouwbare informatie horen. Ook de informatie die je via een NL-Alert ontvangt is betrouwbaar. 

Q: Hoe word ik tijdens een noodsituatie op de hoogte gehouden? 

Het hangt van de noodsituatie af hoe inwoners op de hoogte gehouden worden. De websites van je gemeente en of veiligheidsregio zullen de meest actuele informatie bevatten als deze nog bereikbaar zijn. Ook de rampenzender van jouw regio zal tijdens een noodsituatie informatie verstrekken. Bij een meer urgente noodsituatie kan er een NL-Alert verstuurd worden naar iedereens mobiele telefoon. Zorg dan ook dat je die bij de hand hebt.  

Q: Hoe krijg ik informatie als alle stroom is uitgevallen?

Als alle stroom is uitgevallen kun je nog korte tijd NL-Alerts ontvangen, dus hou een ingeschakelde mobiele telefoon bij de hand. Ook de lokale rampenzender op je radio of TV verstrekt informatie. Zorg daarom dat je een handmatig oplaadbare noodradio of eentje op batterijen hebt. 

Q: Hoe weet ik wat ik moet doen tijdens een noodsituatie? 

Luister tijdens een noodsituatie naar de hulpdiensten, je gemeente en/of veiligheidsregio om te horen wat je moet doen. Zorg dat je goed voorbereid bent om thuis 72 uur zonder stroom of water door te komen. 

Q: Werken de sirenes nog? 

De sirenes kunnen de komende jaren nog worden ingezet bij specifieke lokale of regionale rampen of crises. Zoals bij ernstige incidenten waarbij gevaarlijke chemische stoffen vrijkomen. 

Het primaire alarmmiddel om de bevolking te alarmeren en instrueren bij alle typen rampen of crises is NL-Alert.

Q: Werkt NL-Alert nog als de stroom is uitgevallen?

Een NL-Alert verzenden en ontvangen kan zolang de schakels in de keten, zoals de meldkamers en telecomproviders, de stroomuitval kunnen opvangen. 

Q: Hoe word ik gewaarschuwd voor een noodsituatie?  

Jouw gemeente of veiligheidsregio waarschuwt je via de gebruikelijke kanalen voor noodsituaties. Als er een acute noodsituatie op handen is dan ontvang je een NL-Alert op je mobiele telefoon. Daarin staat wat er aan de hand is en wat je moet doen. 

Q: Waar kan ik betrouwbare informatie vinden tijdens een noodsituatie? 

Tijdens een noodsituatie kan je betrouwbare informatie vinden op de websites van Rijksoverheid, je gemeente en veiligheidsregio. Wanneer er geen internet is kan je via de lokale rampenzender op je radio of TV betrouwbare informatie horen. Ook de informatie die je via een NL-Alert ontvangt is betrouwbaar.

Q: Hoe weet ik of de informatie die ik krijg waar is of niet? 

Tijdens een noodsituatie kan je betrouwbare informatie vinden op de websites van Rijksoverheid, jouw gemeente en veiligheidsregio. Wanneer er geen internet is kan je via de lokale rampenzender op je radio of TV betrouwbare informatie horen. Ook de informatie die je via een NL-Alert ontvangt is betrouwbaar.

Q: Soms komt informatie van de overheid laat, waarom? 

De overheid wil ervoor zorgen dat de informatie die de overheid verspreid klopt. Daarom checken wij alle informatie en dat kan soms wat langer duren. Geloof dus niet meteen alles wat direct op sociale media voorbijkomt. Wacht tot de overheid, hulpdiensten, je gemeente of veiligheidsregio communiceert. 

Q: Wat kan ik doen om informatie die ik krijg te checken? 

Kijk op de website van jouw gemeente of veiligheidsregio om de juiste informatie te vinden of om te checken wat je hebt gehoord. Je kan daarnaast ook altijd in je omgeving controleren of meerdere mensen hetzelfde hebben begrepen.  

Q: Ik zit in een elektrische rolstoel, wat moet ik doen als de stroom uitvalt?

Het is raadzaam om spaarzaam met de accu van je rolstoel om te gaan, zodat deze zo lang mogelijk meegaat. Als je niet weet hoe je dat het beste kunt doen, kan je daarvoor contact opnemen met je leverancier. Bespreek daarnaast met jouw (zorg)netwerk wat je nodig hebt in het geval van stroomuitval, zodat zij je waar nodig (extra) ondersteuning kunnen bieden.

Q: Ik kan slecht lezen, kan ik de inhoud van het informatieboekje op een andere manier ontvangen?

Op www.denkvooruit.nl worden verschillende vertalingen van het informatieboekje   aangeboden. Je vindt er ook een video die uitleg geeft over de inhoud van het informatieboekje. 

Q: Ik ben blind en kan de inhoud van het informatieboekje niet lezen, hoe kan ik toch de informatie krijgen? 

Op de website www.denkvooruit.nl is een toegankelijke versie van het informatieboekje   beschikbaar. Deze is ook leesbaar met voorleessoftware. Daarnaast is de informatie uit het informatieboekje ook op de website www.denkvooruit.nl terug te vinden.

Q: Ik maak me zorgen over de huidige geopolitieke situatie en de dreigingen, hoe kan ik mij hierop voorbereiden?

Wij begrijpen heel goed dat je je zorgen kan maken over huidige situatie in de wereld en de dreigingen in Nederland. Wij adviseren om over je zorgen te praten met familie, vrienden of bijvoorbeeld met een huisarts, thuiszorg of leraar. Bovendien helpt voorbereiden op een noodsituatie om meer vertrouwen, grip en controle te krijgen op de situatie. Begin daarom met kleine en behapbare stappen. Kijk bijvoorbeeld wat je allemaal al in huis hebt en maak een lijstje met spullen die je nog moet halen. Je hoeft niet alles in een keer te halen, maar als je steeds iets doet geeft dat vast meer vertrouwen. 

Q: Ik ben afhankelijk van medische hulpmiddelen (zuurstoftank, apparaten op stroom) wat kan ik doen om voor te bereiden op een noodsituatie?

Mensen kunnen allereerst contact opnemen met de leverancier van hun medische hulpmiddelen om waar mogelijk afspraken te maken hierover. Daarnaast wordt geadviseerd om met je omgeving in gesprek te gaan en afspraken te maken over wie wat doet als er bijvoorbeeld stroomuitval is.

Q: Welk medisch noodpakket is goed (is er een keurmerk), zit er verschil in kwaliteit van de medische noodpakketten?

Als het noodpakket medische hulpmiddelen bevatten dan zullen deze producten moeten voldoen aan Europese wet- en regelgeving. Dit betekent dat alle medische hulpmiddelen gecertificeerd moeten worden voordat ze op de Europese markt worden toegelaten. Let er daarom bij het aanschaffen van medisch hulpmiddelen als onderdeel van een noodpakket op dat deze een zogenaamd CE-keurmerk hebben. 

Q: Ik heb een EHBO/BHV diploma, moet ik mij ergens aanmelden om te kunnen helpen tijdens noodsituaties?

Je kunt beginnen door je aan te melden als Ready2Helper bij het Rode Kruis. Wil je je op een meer structurele manier inzetten, dan kun je ook vrijwilliger worden bij Bevolkingszorg of Noodhulpteams. Voor deze rollen volg je een uitgebreider opleidingstraject.

Meer informatie hierover vind je op deze pagina van het Rode Kruis.

Ook kunnen andere maatschappelijke organisaties in de eigen buurt initiatieven opstarten om de lokale en regionale weerbaarheid te versterken.

Q:Hoe kan iemand die niet volledig zelfredzaam is voldoen aan de oproep om er op voorbereid te zijn 72 uur zelfredzaam te zijn? Welke maatregelen worden genomen om deze groep hierbij te helpen?

Zelfredzaamheid, ook in geval van incidenten en kortdurende crises, is een belangrijke voorwaarde voor het weerbaarder maken van de samenleving. Daar hoort bijvoorbeeld bij dat mensen de verantwoordelijkheid hebben om na te gaan in welke situaties hulp nodig is. En ook om samen met de omgeving, zoals familie, kennissen of buren, afspraken te maken over wat te doen bij incidenten, zoals stroomuitval, uitval van telefoon of internet, of wateroverlast.

De mogelijkheden worden verkend om mensen die voor gebruik van kritische medische hulpmiddelen afhankelijk zijn van stroomvoorziening, toegang te geven tot centrale locaties die beschikken over noodstroom wanneer er sprake is van grootschalige en langdurige stroomuitval. Deze verkenning doen we om vervolgens een plan van aanpak te kunnen opstellen voor het scenario van langdurige stroomuitval, zoals we recent in Spanje hebben gezien. Dit plan is bedoeld voor zelfstandig thuiswonenden die bij het gebruikmaken van medische hulpmiddelen afhankelijk zijn van een stroomvoorziening. 

Q: Ik ben alleen en heb geen contact met andere mensen, wat moet ik doen?

In iedere gemeente zijn organisaties die je kunnen helpen om in contact te komen met anderen. Denk aan het wijkteam, het buurthuis of vrijwilligersorganisaties. Zij weten wat er in de buurt gebeurt en kunnen je helpen aansluiting te vinden.

Q: Ik ben alleen en heb geen contact met andere mensen en ik durf geen hulp te vragen, wat moet ik doen? 

Wij begrijpen dat het lastig kan zijn om hulp te vragen. Gemeenten en maatschappelijke organisaties zijn er om te helpen. Een klein begin kan al helpen, bijvoorbeeld door je aan te melden bij een buurtinitiatief, vrijwilligersorganisatie of door contact op te nemen met het lokale wijkteam.

Q: Ik ben afhankelijk van medicijnen, hoe kan ik aan een voorraad komen die voldoende is?

Je apotheek geeft chronische medicatie meestal voor 3 maanden mee (uitzonderingen daargelaten). 

• Vraag aan je apotheek of ze automatische herhaalservice aanbieden, zo kom je niet zonder medicijnen te zitten. De apotheek zorgt er dan voor dat je niet zonder medicijn komt te zitten.
• Zorg voor een jaarrecept bij je arts, zo voorkomt je dat je moet wachten op een nieuw recept.
• Vraag je medicijnen ruim voordat ze op zijn aan bij de apotheek, zo heb je altijd voldoende medicijnen in huis. De overheid adviseert om ongeveer twee weken van tevoren een herhaalrecept aan te vragen. Zo heeft de apotheek tijd om jouw geneesmiddelen te bestellen.
• Ook vraagt de overheid iedereen om thuis een EHBO-doos te hebben, als onderdeel van een noodpakket voor crisissituaties.
• Heb je medicijnen voor een levensbedreigende aandoening? Zorg er dan voor dat je altijd een geneesmiddelenpaspoort bij de hand hebt. Dan kan een zorgverlener je sneller helpen in geval van nood.
• Informeer ook je naasten over je geneesmiddelengebruik.

Verder geldt in het algemeen dat groothandels en leveranciers van medicijnen altijd genoeg voorraad moeten hebben. Voor groothandels is dit 2 weken, voor leveranciers 6 weken. Dat staat in de Geneesmiddelenwet. Deze voorraad zorgt ervoor dat medicijnen bijna altijd leverbaar zijn, ook als er tijdelijk geen aanvoer van nieuwe medicijnen is.

Q: Bereiden scholen en universiteiten zich ook voor op noodsituaties? 

Ja. Scholen, mbo’s, hogescholen en universiteiten hebben de taak om te zorgen voor een veilige school- en werkomgeving. Zij hebben allemaal een eigen veiligheidsplan. Noodsituaties vragen om extra aandacht. Daarom werkt de overheid samen met scholen en universiteiten om in kaart te brengen welke noodsituaties kunnen gebeuren. En ook wat er nodig is om in deze (nood)situaties weerbaarder te zijn. Met als doel om ook in deze (nood)situaties onderwijs te kunnen geven en onze kennis veilig te houden. Scholen zullen bij deze voorbereidingen ook ouders/verzorgers informeren en betrekken.

Q: Leren jongeren in het onderwijs over de dreigingen in Nederland en de wijze waarop iedereen zich moet voorbereiden? 

Jongeren leren op de basisschool, middelbare school en het mbo via burgerschapsonderwijs over actuele onderwerpen in de samenleving. Dit kan bij iedere les en bij ieder vak gebeuren: bijvoorbeeld door bij Nederlands een actueel krantenartikel te lezen of door bij burgerschap te leren over hoe je maatschappelijke betrokkenheid kunt vormgeven. Dreigingen in Nederland kunnen in dat kader zeker aan bod komen, waaronder ook de boodschap van de overheid richting de samenleving om zich voor te bereiden. Tegelijkertijd gaan scholen en universiteiten zelf over de inhoud van en de manier waarop zij het onderwijs vormgeven. Het is geen specifieke taak van het onderwijs om jongeren op dreigingen in Nederland voor te bereiden. 

Q: Helpen scholen en universiteiten bij het voorkomen dat er paniek ontstaat bij jongeren over de dreigingen in Nederland? 

Ja. Scholen, mbo’s, hogescholen en universiteiten zijn vertrouwde plekken voor jongeren om het gesprek aan te gaan over ontwikkelingen in Nederland en dus ook over dreigingen en de zorgen van jongeren daarover. De overheid zorgt met betrouwbare informatie dat leraren en docenten jongeren kunnen informeren en hen bij specifieke vragen of zorgen kunnen doorverwijzen van plekken of instanties.

Q: Stel dat de stroom voor 72 uur uitvalt, zijn de scholen dan wel open? 

Het onderwijs is een belangrijke plek voor de ontwikkeling en het sociaal-mentale welbevinden van jongeren. Het doel is daarom om scholen en universiteiten in noodsituaties zoveel mogelijk open te houden en zo de lessen door te kunnen laten gaan. Dat kan ook in aangepaste vorm. Tegelijkertijd kunnen de oorzaken en consequenties van stroomuitval verschillen. Afhankelijk daarvan is er tijd nodig om het onderwijs zo aan te passen dat scholen open en toegankelijk blijven. 

Q: Hoe bereiden kinderdagverblijven zich voor op langdurige uitval?

Kinderopvang is belangrijk voor ouders om te kunnen blijven werken en voor de ontwikkeling van kinderen. Zeker voor ouders die werk doen in sectoren die essentieel zijn voor onze samenleving, zoals drinkwater en energie. Het doel is daarom kinderopvang in noodsituaties zoveel mogelijk open te houden. Hierbij is het uiteraard van belang dat de opvang veilig en verantwoord kan plaatsvinden. 

Tegelijkertijd kunnen de oorzaken en consequenties van stroomuitval sterk verschillen. Dat zal invloed hebben op de wijze waarop de kinderopvang open en toegankelijk blijft. 

Q: Hoe kun je met kinderen praten over de noodzaak van voorbereiden op noodsituaties?

Het is goed om met je kind in gesprek te gaan over noodsituaties. Doe dit op een geruststellende manier, zonder de realiteit te verzwijgen.

• Luister naar de zorgen van je kind. Vraag bijvoorbeeld: “Wat maakt je precies bang als je denkt aan een noodgeval?”
• Houd het simpel en aangepast aan hun leeftijd. Zeg bijvoorbeeld: “Een noodsituatie wil niemand meemaken. Maar als het toch gebeurt is het juist goed om ons erop op voor te bereiden, zodat we precies weten wat we moeten doen.”
• Leg de nadruk op voorbereiden.
• Speel of oefen op een speelse manier. Bijvoorbeeld: “Zullen we eens oefenen wat we doen als de stroom uitvalt?”
• Beperk blootstelling aan angstaanjagende beelden op YouTube of het nieuws.
• Laat zien dat jij kalm blijft.

Q: Hoe kun je kinderen betrekken bij het maken van een noodplan? 

Het is goed om met je kind het noodplan op te stellen, want het is een goede aanleiding om het gesprek over voorbereiden op noodsituaties te voeren. Doe het op een geruststellende manier, zonder de realiteit te verzwijgen. 

• Houd het simpel en aangepast aan hun leeftijd. Zeg bijvoorbeeld: “Een noodsituatie wil niemand meemaken. Maar als het toch gebeurt is het juist goed om ons erop op voor te bereiden, zodat we precies weten wat we moeten doen.”
• Leg de nadruk op het voorbereiden, niet op de noodsituatie zelf.
• Speel of oefen op een speelse manier. Bijvoorbeeld: “Zullen we eens oefenen wat we doen als de stroom uitvalt?”
• Beperk blootstelling aan angstaanjagende beelden op YouTube of het nieuws.
• Laat zien dat jij kalm blijft en het fijn vindt om samen voor te bereiden.

Q: Mijn kind maakt zich zorgen over de dreigingen in Nederland. Hoe kan ik hem/haar helpen?

Het is goed om met je kind in gesprek te gaan over noodsituaties. Doe dit op een geruststellende manier, zonder de realiteit te verzwijgen.

• Luister naar de zorgen van je kind. Vraag bijvoorbeeld “Wat maakt je precies bang als je denkt aan een noodgeval?”
• Houd het simpel en aangepast aan hun leeftijd. Zeg bijvoorbeeld: “Een noodsituatie wil niemand meemaken. Maar als het toch gebeurt is het juist goed om ons erop op voor te bereiden, zodat we precies weten wat we moeten doen.”
• Leg de nadruk op voorbereiden.
• Speel of oefen op een speelse manier. Bijvoorbeeld: “Zullen we eens oefenen wat we doen als de stroom uitvalt?”
• Beperk blootstelling aan angstaanjagende beelden op YouTube of het nieuws.
• Laat zien dat jij kalm blijft.

Q:Ik heb niet genoeg geld om een noodpakket samen te stellen, hoe kan ik mij toch voorbereiden?

Op de website denkvooruit.nl staan per risico verschillende tips. Veel kan je gratis doen. Bijvoorbeeld het opschrijven van belangrijke telefoonnummers, weten waar de gas, water en elektriciteitsaansluitingen zich bevinden en bekend zijn met vluchtroutes. Het uitgangspunt van het noodpakket is dat mensen in huis halen wat ze kunnen. Het is al goed als mensen nadenken over wat ze nodig zouden kunnen hebben in bepaalde situaties, en hierover praten met naasten. 

Q:Geeft de overheid gratis noodpakketten weg? 

De overheid verstrekt geen noodpakketten op voorhand. Momenteel bekijken we wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. Uitganspunt is dat een vangnet voor hen makkelijk vindbaar moet zijn, dicht bij huis en toegankelijk. Maatschappelijke organisaties kunnen hierin een cruciale rol spelen. 

Q:Kan de overheid mensen helpen die niet genoeg geld hebben om een noodpakket te kopen?

Momenteel onderzoekt de overheid wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. Uitganspunt is dat een vangnet voor hen makkelijk vindbaar moet zijn, dicht bij huis en toegankelijk. Maatschappelijke organisaties kunnen hierin een cruciale rol spelen. 

Q:Ik vind het moeilijk om mij voor te bereiden op een noodsituatie. Hoe kan ik hulp krijgen?

Op de website denkvooruit.nl staan per risico verschillende tips. Veel kan je gratis doen. Bijvoorbeeld het opschrijven van belangrijke telefoonnummers, weten waar de gas, water en elektriciteitsaansluitingen zich bevinden en bekend zijn met vluchtroutes. Momenteel onderzoekt de overheid wat er aanvullend nodig is om kwetsbare (groepen) mensen beter te ondersteunen in het geval van een dreiging, ramp of incident. Uitgangspunt is dat een vangnet voor hen makkelijk vindbaar moet zijn, dicht bij huis en toegankelijk. Maatschappelijke organisaties kunnen hierin een rol spelen. 

Q:Ik heb AOW. Blijf ik die ontvangen in een noodsituatie?

Je blijft ook in een noodsituatie recht houden op een uitkering. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is voorbereid op het opvangen van verschillende verstoringen. Hierdoor kunnen uitkeringen zoals de AOW in veel situaties gewoon uitbetaald blijven worden. 

Q:Ik heb een uitkering van UWV (WIA, Wajong, WW, Ziektewet). Blijf ik die ontvangen in een noodsituatie?

Je blijft ook in een noodsituatie recht houden op een uitkering. UWV is voorbereid op het opvangen van verschillende verstoringen. Hierdoor kunnen uitkeringen van het UWV in veel situaties gewoon uitbetaald blijven worden. 

Q:Ik heb een bijstandsuitkering, blijf ik die ontvangen in een noodsituatie?

Je blijft ook in een noodsituatie recht houden op een uitkering. Gemeenten zijn voorbereid op het opvangen van verschillende verstoringen. Hierdoor kunnen bijstandsuitkeringen in veel situaties uitbetaald blijven worden. 

Q:Wat gebeurt er als de overheid in een noodsituatie geen uitkeringen meer kan uitbetalen?

De overheid is voorbereid op het opvangen van verstoringen. In veel situaties kan de overheid snel zorgen dat er weer uitkeringen uitbetaald kunnen worden. Als het tijdelijk niet mogelijk is om uitkeringen te betalen, zet de overheid zich in om ervoor te zorgen dat mensen kunnen blijven voorzien in hun basisbehoeften, zoals voedsel en basisverzorgingsproducten. In samenwerking met de gemeenten, maatschappelijke partners en andere relevante partijen werken we dit in de komende periode uit.

Q:Hoe kunnen mensen die niet goed Nederlands spreken zich voorbereiden, bijvoorbeeld arbeidsmigranten?

Het informatieboekje is in verschillende talen te vinden op denkvooruit.nl en workinnl.nl

Q:Ik zou graag iets meer willen doen tijdens noodsituaties in mijn buurt. Waar kan ik mij aanmelden? 

Het Rode Kruis heeft hiervoor het burgerhulpnetwerk Ready2Help. Je kunt je aanmelden via de Ready2Help-pagina van het Rode Kruis. Je wordt dan onderdeel van een oproepnetwerk en ontvangt berichten als er hulp nodig is in jouw buurt. Ook kunnen andere maatschappelijke organisaties in de eigen buurt initiatieven opstarten om de lokale en regionale weerbaarheid te versterken.

Je kan je aanmelden via deze website : https://ready2help.rodekruis.nl/Aanmelden 

Q: Wat kan ik allemaal doen om te kunnen helpen tijdens een noodsituatie? 

Als Ready2Helper kun je o.a. ingezet worden voor:

• logistieke ondersteuning (zoals bedden opzetten);
• distributie van voedsel of hygiënepakketten;
• begeleiding van bezoekers in zorginstellingen;

• fysieke inzet, zoals het leggen van zandzakken bij een kwetsbare dijk.

  De inzet is altijd onder begeleiding van een teamleider en afgestemd op jouw beschikbaarheid en vaardigheden.

Q: Ik heb een EHBO-diploma, moet ik mij ergens aanmelden om te kunnen helpen tijdens noodsituaties?

Je kunt beginnen door je aan te melden als Ready2Helper bij het Rode Kruis. Wil je je op een meer structurele manier inzetten, dan kun je ook vrijwilliger worden bij Bevolkingszorg of de Noodhulpteams. Voor deze rollen volg je een uitgebreider opleidingstraject.

Meer informatie hierover vind je op deze pagina van het Rode Kruis.

Q: Bestaat er ook een noodpakket voor je huisdier? Wat zit erin?

Op de website van www.diereninrampen.nl staat precies omschreven wat er nodig is voor het noodpakket voor je huisdier. Denk aan water en voeding. 

Q: Wat gebeurt er met mijn huisdier als we moeten evacueren?

Volg altijd de instructies van de hulpdiensten op. Heb je een huisdier die je kunt meenemen? Doe dat dan. Is het niet veilig voor jou? Dan is het ook niet veilig voor je huisdier. Kan je het dier niet meenemen? Sluit de omgeving dan in ieder geval niet voor ze af. 

Q: Hoeveel liter water huisdieren moet ik voor 72u in huis hebben?

Op de website van www.diereninrampen.nl staat precies omschreven wat er nodig is voor het noodpakket voor je huisdier. Zij geven aan dat je rekening moet houden met 50 ml / kg lichaamsgewicht / per dag. 

Q: Waarom ontvangt iedereen nu een informatieboekje van de overheid? 

In Nederland leven we in vrijheid en veiligheid. Maar op verschillende plekken in de wereld is het onveilig. Er zijn ook dreigingen voor onze veiligheid. Wij kunnen allemaal te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Q: Wat moet ik met het informatieboekje doen? 

Lees het informatieboekje goed door en volg de instructies op. Leg het informatieboekje  daarna op een plek waar je het makkelijk terug kunt vinden. Bijvoorbeeld in de keukenla, in de meterkast of bij je belangrijke papieren. Zo heb je de informatie altijd bij de hand. 

Q: Ik heb het informatieboekje niet ontvangen. Kan ik er eentje krijgen? 

Het informatieboekje wordt door heel Nederland verspreid tussen 25 november en 10 januari. Het kan dus zijn dat je het informatieboekje nog niet hebt ontvangen. 

Q: Waarom heb ik geen informatieboekje ontvangen?

Het informatieboekje wordt door heel Nederland verspreid tussen 25 november en 10 januari. Het kan dus zijn dat u het informatieboekje nog niet heeft ontvangen. 

Q: Ik heb het informatieboekje ontvangen, maar ik kan niet lezen. Hoe kan ik de informatie krijgen?

Op www.denkvooruit.nl worden verschillende vertalingen van het informatieboekje   aangeboden. Je vindt er ook een video die uitleg geeft over de inhoud van het informatieboekje. 

Q: Ik kan slecht lezen, kan ik de inhoud van het informatieboekje op een andere manier ontvangen? 

Op www.denkvooruit.nl worden verschillende vertalingen van het informatieboekje aangeboden. Je vindt er ook een video die uitleg geeft over de inhoud van het informatieboekje.

Q: Ik ben blind en kan de inhoud van het informatieboekje niet lezen, hoe kan ik toch de informatie krijgen?

Op de website www.denkvooruit.nl is een toegankelijke versie van het informatieboekje   beschikbaar. Deze is ook leesbaar met voorleessoftware. Daarnaast is de informatie uit het informatieboekje ook op de website www.denkvooruit.nl terug te vinden.

Q: Ik spreek geen Nederlands, wat staat er in het informatieboekje?

Het informatieboekje staat in verschillende talen op denkvooruit.nl en workinnl.nl

Q: Krijgen we het informatieboekje omdat de overheid denkt dat er binnenkort iets ergs gebeurt?

In Nederland leven we in vrijheid en veiligheid. Maar op verschillende plekken in de wereld is het onveilig. Er zijn ook dreigingen voor onze veiligheid. Wij kunnen allemaal te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Q: Het informatieboekje is beschadigd binnengekomen, kan ik een nieuwe krijgen?

Vervelend dat het informatieboekje beschadigd is binnengekomen. Gelukkig kunt u het informatieboekje ook vinden op www.denkvooruit.nl. 

Q: Ik wil extra informatieboekjes bestellen om ze uit te delen, kan dat?

Het informatieboekje wordt geadresseerd naar álle Nederlandse huishoudens verzonden. Het is dus niet nodig om het informatieboekje uit te delen. 

Q: De overheid maakt mensen bang met het informatieboekje. Waarom doet zij dat? 

In Nederland leven we in vrijheid en veiligheid. Maar op verschillende plekken in de wereld is het onveilig. Er zijn ook dreigingen voor onze veiligheid. Wij kunnen allemaal te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Q: Ik heb het informatieboekje weggegooid, maar wil toch graag een nieuwe. Waar kan ik die bestellen?

Je kan het informatieboekje ook vinden op www.denkvooruit.nl.

Q: Waarom geeft de overheid zo veel geld uit aan een informatieboekje? 

In Nederland leven we in vrijheid en veiligheid. Maar op verschillende plekken in de wereld is het onveilig. Er zijn ook dreigingen voor onze veiligheid. Wij kunnen allemaal te maken krijgen met noodsituaties. Daarom is het belangrijk dat we ons goed voorbereiden. Juist nu. Niet omdat we bang zijn, maar om samen sterk te staan.

Q: De productie van het informatieboekje is slecht voor het milieu. Waarom doet de overheid dit?

Het informatieboekje is duurzaam geproduceerd. Q: Ik heb moeite met lezen. Hoe weet ik wat ik moet doen?

Het informatieboekje staat in verschillende talen, met plaatjes en met duidelijke uitlegvideo’s op denkvooruit.nl.

Q: Waar zijn de noodsteunpunten in mijn buurt? 

Gemeenten onderzoeken samen met de veiligheidsregio's waar en hoe de noodsteunpunten zullen worden ingericht. Hierbij wordt in ieder geval ingezet op het bieden van informatie aan inwoners. Het kan per gemeente verschillen of er al noodsteunpunten zijn en of inwoners er terecht kunnen voor aanvullende ondersteuning. Het stapsgewijs ontwikkelen van een landelijk netwerk van noodsteunpunten heeft tijd nodig. Om te komen tot een goede basis, moet er eerst worden onderzocht en geëxperimenteerd met wat een noodsteunpunt wel en niet doet. Houd daarom de website van jouw gemeente in de gaten. Op de website van je gemeente vind je de laatste informatie over de noodsteunpunten en andere activiteiten.

Q: Waar kan ik dan nu terecht zolang er nog geen noodsteunpunt is?

Je kan terecht bij bestaande en reguliere voorzieningen. Ook blijven de hulpdiensten bereikbaar. Daarnaast kan je informatie vinden via denkvooruit.nl en de website van jouw gemeente.

Q: Wanneer wordt er meer bekend gemaakt over de noodsteunpunten in mijn buurt?

Dit verschilt per gemeente. Het stapsgewijs ontwikkelen van een landelijk netwerk van noodsteunpunten heeft tijd nodig. Om te komen tot een goede basis, moet er eerst worden onderzocht en geëxperimenteerd met wat een noodsteunpunt wel en niet doet. Houd daarom de website van uw gemeente in de gaten. 

Q: Waarvoor kan ik naar een noodsteunpunt tijdens een crisis?

Tijdens een crisis zoals een langdurige uitval van elektriciteit en telecommunicatie kunt u naar een noodsteunpunt om belangrijke informatie te ontvangen. Er wordt het komende jaar onderzocht of noodsteunpunten ook aanvullende ondersteuning kunnen bieden. 

Q: Klopt het dat iedere brandweerkazerne in mijn buurt een noodsteunpunt is?

Nee, dit klopt niet. Er wordt nu door gemeenten en veiligheidsregio's onderzocht waar noodsteunpunten zullen worden ingericht. Dit zal per gemeente en veiligheidsregio verschillen.

Q: Waarom duurt het zo lang voordat de noodsteunpunten klaar zijn?

Gemeenten en veiligheidsregio’s werken samen aan noodsteunpunten in de regio, en in de buurten en wijken. Om te komen tot een goede basis, moet er eerst worden onderzocht en geëxperimenteerd met wat een noodsteunpunt wel en niet doet. Dit kost tijd, maar zorgt voor betrouwbare en goed werkende noodsteunpunten door het hele land.

Q: Wat gaan noodsteunpunten doen?

Tijdens een crisis zoals een langdurige uitval van elektriciteit en telecommunicatie kunt u naar een noodsteunpunt om belangrijke informatie te ontvangen. Er wordt het komende jaar onderzocht of noodsteunpunten ook aanvullende ondersteuning kunnen bieden.
Q: Wie bemensen de noodsteunpunten?

De noodsteunpunten zullen worden bemenst door een mix van vrijwilligers en professionele hulpverleners.

Q: Kan ik naar een noodsteunpunt om te schuilen?

Nee, noodsteunpunten zijn niet bedoeld om te schuilen.

Q. Hoe kan ik mij voorbereiden op elektriciteitsuitval?
Bekijk in je eigen huishouden en omgeving wat er afhankelijk is van elektriciteit. Bedenk van te voren wat de problemen kunnen zijn als de stroomstoring lang duurt. Stel een noodpakket samen. Denk hierbij aan drinkwater, eten dat lang houdbaar is, een zaklamp, een radio op batterijen en een opgeladen powerbank (draagbare batterij om je telefoon op te laden) zodat je je mobiele telefoon kunt opladen.

Q: Ik heb zonnepanelen, dus ik kom niet zonder stroom te zitten, toch?

Ook met zonnepanelen heb je bij een stroomstoring geen elektriciteit. Ze werken alleen als het stroomnet aanstaat. 

Met een hybride omvormer kunnen zonnepanelen in bepaalde situaties functioneren als noodstroomvoorziening, als deze beschikt over een back-up functionaliteit. Dit betekent dat de omvormer in staat is om over te schakelen naar de batterij voor stroomvoorziening wanneer het elektriciteitsnet uitvalt. Dit werkt alleen als de hybride omvormer en batterij over deze optie beschikken, correct zijn geïnstalleerd en geconfigureerd voor deze toepassing.

Q. Hoe kan ik mij voorbereiden op uitval van internet/telefonie/telecommunicatie?

Bedenk vooraf wat er misgaat als internet of telefonie langere tijd uitvalt en wat jij dan nodig hebt. Schrijf belangrijke inloggegevens, adressen en telefoonnummers op en bewaar die veilig. Maak offline reservekopieën van je belangrijkste bestanden en houd slimme apparaten up-to-date. En zorg dat je een noodradio hebt die op batterijen, zonne-energie of met een zwengel werkt. Zo blijf je op de hoogte als digitale communicatie wegvalt.